Przed nami średniowieczne miasto, otoczone imponującym czworokątem murów i okrągłych wież. Jesteśmy w Aigues-Mortes, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „Martwe Wody”. Nazwa nawiązuje do otaczających miasto basenów i kanałów, w których przeważa wysoko zasolona woda morska, niepodlegająca częstej wymianie.
Historia miasta – jakie były jego początki
Podziwiamy imponującą fortyfikację, zastanawiając się jednocześnie nad powodem powstania tego niezwykłego miasta, w tym właśnie miejscu – z dala od morza i głównych szlaków handlowych, na bagnistych i podmokłych terenach Petite Camargue. Odpowiedzi należy szukać w odległej historii wojen krzyżowych. W XIII wieku papież Innocenty IV wzywa katolicką Europę do świętej wojny w celu odbicia Jerozolimy z rąk muzułmanów. Król Louis IX odpowiada na to wezwanie i postanawia objąć przywództwo VII krucjaty do Ziemi Świętej. Trudno jednak udać się drogą morską na wschód, nie mając dostępu do Morza Śródziemnego; w tym bowiem czasie Prowansja należy do Cesarstwa Niemieckiego, a prowincja Languedoc Roussillon do Księstwa Aragonii. Dlatego też król francuski decyduje się na budowę pierwszego portu francuskiego nad Morzem Śródziemnym. Wykupuje ziemię z rąk zakonników, nadaje liczne przywileje pierwszym osadnikom i tak tworzy Aigues-Mortes (mimo że nie położone bezpośrednio nad morzem, to połączone z nim dzięki rozlewiskom i kanałom rzeki Rodan).
W czasach wypraw krzyżowych
Stąd właśnie w 1248 roku król Ludwik zwany Świętym wyrusza w liczbie 100 statków na swoją pierwszą krucjatę. Nie przynosi ona, jak wiadomo, oczekiwanego sukcesu. Król dostaje się do niewoli, a jego wykup pochłania gigantyczne kwoty z budżetu Francji.
Ludwik IX jednak się nie poddaje. Z Aigues-Mortes w 1270 roku wyrusza kolejna, VIII i ostatnia wyprawa krzyżowa. I ta również kończy się porażką. W obozie krzyżowców w Tunisie wybucha zaraza, na skutek której umiera król, a po jego śmierci armia powraca do Europy.
Aigues-Mortes z czasem traci na znaczeniu. W XV wieku jego los pieczętują dwa wydarzenia. Zamulenie wody w delcie Rodanu oraz zmiana linii wybrzeża powodują częściowe odcięcie miasta od morza. Jednocześnie Marsylia zostaje dołączona do Królestwa Francji, stając się głównym francuskim portem nad Morzem Śródziemnym.
Tour de Constance – symbol miasta
Nasza barka cumuje obok imponującej, liczącej ponad 30 metrów Tour de Constance – symbolu miasta. Wybudowana została przez Ludwika IX jako garnizon wojskowy, jednakże po jego śmierci i upadku znaczenia miasta służyła jako więzienie. Trzymano tu głównie protestantów. Największą sławę zdobyła niejaka Marie Durand, siostra pastora, którą uwięziono tu w 1730 roku w wieku niespełna 19 lat, wśród 20 innych kobiet-protestantek. Góralka z Alp nie dała się złamać i przymusić do zmiany wyznania. Spędziła w Tour de Constance 38 lat i w końcu, po interwencji gubernatora Langwedocji, została uwolniona. Stała się symbolem heroizmu i odwagi. Do legendy twierdzy w Aigues-Mortes przeszedł fakt, iż na ścianie jej celi pozostało wydrapane przez nią słowo Register! co znaczy: Przetrwać!
Warto odwiedzić miasto nocą. Pięknie podświetlone mury miejskie odbijają światła w wodach kanału. Brukowanymi ulicami dojdziemy do głównego placu miasta, nad którym góruje pomnik z brązu przedstawiający króla Louis IX wyruszającego na krucjatę. Obok znajdziemy niewielki kościół w stylu gotyckim – Église Notre Dame des Sablons.
Spacer nad dachami
Miasto otoczone jest znakomicie zachowanymi murami. Ich budowę rozpoczęto w 1268 roku, finansując je z podatków kupieckich. Imponujący czworobok fortyfikacji ma 10 bram i 20 wież obronnych, a jego długość przekracza 1600 metrów. Polecamy obejść całe miasto murami. W tym celu należy udać się do Tour de Constance, gdzie jest wejście na mury. Z murów od strony południowej rozciąga się ciekawy widok na solanki oraz usypane białe pagórki soli. Sól morska jest jednym z najważniejszych produktów pozyskiwanych w Aigues-Mortes.
Z Aigues-Mortes można wybrać się rowerami, drogą na południe, do niewielkiej miejscowości Le Grau du Roi leżącej bezpośrednio nad morzem (trasa liczy ok. 4 km). Przyjemnym przystankiem w drodze powrotnej będzie z pewnością wizyta w winiarni Listel i degustacja regionalnych win „Vin des Sables”.
Wskazówki praktyczne
Port dla barek położony jest w bliskim sąsiedztwie murów miejskich. Mamy tu nieograniczony dostęp do wody i prądu oraz sporo miejsca do cumowania. Za dużą barkę Penichette 1500 FB płacimy 40 Eur.